Parowozownia Skierniewice
ul. Łowicka 1, Skierniewice
tel. 730–181–323
e-mail: zwiedzanie@psmk.org.pl

Historia Parowozowni Skierniewice


Dojazd: http://www.psmk.org.pl/jak-do-nas-trafic/
Kalendarz wydarzeń: http://www.psmk.org.pl/kalendarz-imprez/

Parowozownia Skierniewice jest zabytkowym kompleksem (zespołem budynków i budowli), o wyjątkowej dla województwa łódzkiego oraz całości regionu centralnej Polski wartości historycznej i naukowej. Kompleks został wpisany do rejestru zabytków w 1994 r.

Parowozownia Skierniewice jest elementem kulturowego „Europejskiego Szlaku Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej” (pierwszym geograficznie na terenie woj. łódzkiego), elementem regionalnego szlaku historii techniki „Industrialne Mazowsze”, a od 2016 r. elementem Szlaku Filmowego Województwa Łódzkiego „Filmowe Łódzkie”.
Zespół stanowi jedyny w obszarze centralnej i wschodniej Polski kompletnie zachowany (wraz z funkcjonalnością technologiczną) obiekt zaplecza technicznego kolejowej trakcji parowej (parowozów), osadzony w realiach przełomu XIX i XX wieku.

W zespole Parowozowni zachowano (w dużej mierze w stanie czynnym) oryginalne wyposażenie techniczne, w tym warsztaty, kuźnię, odlewnię oraz urządzenia do bieżącej obsługi parowozów (w tym do zaopatrywania ich w paliwo i wodę). Najstarsze urządzenia techniczne datowane są na lata 1889-1895.

W zespole Parowozowni zgromadzono reprezentatywny dla historii krajowego kolejnictwa zbiór taboru z licznymi (także sprawnymi technicznie) eksponatami datowanymi na okres wczesnej fazy rozwoju kolejnictwa (1855-1895). Zbiór ten liczy sobie około 100 jednostek (lokomotywy, wagony, pojazdy specjalne) będąc ilościowo w gronie największych w kraju kolekcji pojazdów (wraz z kolekcją Stacji Muzeum w Warszawie, „skansenu” PKP Cargo SA w Chabówce oraz kolekcją Muzeum Przemysłu i Kolejnictwa na Śląsku w Jaworzynie Śląskiej), jak również jedną ze znaczących w Europie. Hala parowozowa będąca podstawowym obiektem kompleksu Parowozowni mieści zasadniczą i najcenniejszą część kolekcji.

W Parowozowni oprócz zbioru pojazdów, zgromadzono także jedyną w kraju (jedną z nielicznych w Europie) specjalizowaną kolekcję zabytkowych urządzeń sterowania ruchem kolejowym obejmującą wszystkie stosowane na PKP rozwiązania kluczowe (lata 1929-1957); trzy wyposażenia nastawni mechanicznych (lata 1909/1916/1943); nastawnice elektromechaniczne (model 1912 w kilku wykonaniach, model 1943); nastawnice przekaźnikowe (od 1959 roku), liczący kilkanaście pozycji zbiór semaforów i tarcz sygnalizacyjnych z lat 1923-1950. Obecnie część urządzeń jest w stanie czynnym, udostępnionym do demonstracji.

W Parowozowni zebrano również jedyną w kraju (także jedną z nielicznych w Europie) specjalizowaną kolekcję zabytkowych urządzeń łączności kolejowej (m.in. zbiór wszystkich odmian telegrafu Morse’a z lat 1890-1940; kilkanaście central ręcznych o pojemności od 5 do 100 numerów z lat 1905-1980, siedem central automatycznych, na czele z jedyną zachowaną w pełnej funkcjonalności kolejową centralą sytemu Siemens&Halske (model 1934) oraz jedynymi zachowanymi egzemplarzami krajowych typów FT100, FT200, CK20 i CK60.
Parowozownia Skierniewice jest elementem kulturowego „Europejskiego Szlaku Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej” (pierwszym geograficznie na terenie woj. łódzkiego), elementem regionalnego szlaku historii techniki „Industrialne Mazowsze”, a od 2016 r. elementem Szlaku Filmowego Województwa Łódzkiego „Filmowe Łódzkie”.
Parowozownia i zgromadzone w niej zbiory są udostępniane publicznie, nieodpłatnie przez cały rok:
– w stałych, ogłaszanych corocznie terminach imprez (Dni Otwarte, Noc Muzeów, Europejskie Dni Dziedzictwa; Dni Transportu Publicznego, Skierniewickie Święto Kwiatów, Owoców i Warzyw, lekcje muzealne, rajdy i inne) – bez dokonywania rezerwacji;
– w innych dowolnie wybranych terminach z możliwością dopasowania indywidualnego programu zwiedzania – po dokonaniu wcześniejszej rezerwacji.
Zwiedzającym jest zapewniona fachowa obsługa przewodnicka oraz bezpłatne materiały informacyjne (broszury i foldery tematyczne, foldery promujące region, osobne opisy wybranych eksponatów itp.).
Poza udostępnianiem do klasycznego zwiedzania z przewodnikiem, Parowozownia jest również nieodpłatnie udostępniana publicznie w stałych, ogłoszonych corocznie terminach na potrzeby szerokiego spektrum wydarzeń kulturalnych: koncerty, spektakle teatralne, wieczory literackie. Organizowane są ponadto okolicznościowe wystawy, plenery fotograficzne, rekonstrukcje historyczne.

Może cię zainteresować

Portret parowozu serii Pt47

Paweł Terczyński

Ciężki parowóz Pt47, chociaż na pierwszy rzut oka mógł wydawać się mało finezyjną konstrukcją, odegrał niebagatelną rolę w powojennej...

Czytaj dalej

Prosimy o Twój 1% podatku

Szanowni Państwo!Fundacja Era Parowozów, w 2021 roku, kolejnym szczególnym z uwagi na pandemię COVID-19, skupiła się na ratowaniu dziedzictwa...

Czytaj dalej